Dekarbonizacja ciepłownictwa

Strategia Grupy PGE przyjęta w 2020 r. zakłada dojście do neutralności klimatycznej. W segmencie ciepłownictwa kluczową datą jest rok 2030, kiedy udział ciepła wytwarzanego z paliw zero- czy niskoemisyjnych ma osiągnąć poziom 70 proc. Obecnie jest to ok. 30 proc.

Zgodnie z założeniami strategii, decyzje inwestycyjne dla gazu ziemnego w ciepłownictwie będą podejmowane najpóźniej do 2025 roku; w dalszych latach niezbędna będzie komercjalizacja zeroemisyjnych paliw (np. zielonego wodoru) lub elektryfikacja ciepłownictwa.

Już dzisiaj PGE w każdej z lokalizacji bierze przede wszystkim pod uwagę możliwość rozwoju mocy zeroemisyjnych, przy czym aktualnie realna dekarbonizacja wielkoskalowego ciepłownictwa systemowego możliwa jest jedynie przy wykorzystaniu gazu ziemnego jako paliwa przejściowego.

EFEKTY DEKARBONIZACJI CIEPŁOWNICTWA

W czerwcu 2021 r. KOGENERACJA (spółka z Grupy PGE) podpisała została umowa na budowę elektrociepłowni gazowo-parowej w Siechnicach (Nowa EC Czechnica). Nowa EC Czechnica będzie dysponowała mocą cieplną 315 MWt i mocą elektryczną 179 MWe i zastąpi bloki opalane węglem. Oddanie bloku do eksploatacji planowane jest na początek 2024 r. Wartość kontraktu podpisanego na realizację inwestycji w Siechnicach wynosi 1 mld 160 mln zł. Teren budowy został już przekazany Generalnemu Wykonawcy. W ramach realizacji inwestycji zakończono budowę miasteczka kontenerowego i rozpoczęto prace ziemne związane z realizacją fundamentów budynku głównego oraz turbozespołów gazowych i parowego. Finansowe zaawansowanie projektu wynosi około 7%, a rzeczowe około 5% (stan na koniec marca 2022 r.).

Inwestycja o kluczowym znaczeniu dla aglomeracji wrocławskiej otrzymała już następujące dofinansowanie:

• Pożyczka preferencyjna w kwocie do 300 mln zł z programu priorytetowego Energia Plus wdrażanego przez NFOŚiGW
• Dofinansowanie udzielone przez NFOŚiGW – 50 mln zł
• Dotacja w wysokości ponad 30 mln zł udzielona w ramach Programu „Środowisko, Energia i Zmiany klimatu” współfinansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021

W marcu 2021 r., decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, została przyznana premia kogeneracyjna indywidualna dla jednostki Nowa EC Czechnica.

Część nakładów na dekarbonizację ciepłownictwa pochodzić będzie ze środków pozyskanych w ramach emisji akcji serii E, która miała miejsce w I połowie 2022 roku. Łączne nakłady inwestycyjne na budowę trzech jednostek gazowych (EC Kielce, EC Zgierz, EC Bydgoszcz) szacowane są na poziomie ok. 460 mln zł, z czego 230 mln zł będzie sfinansowane środkami pozyskanymi z emisji akcji.

Uzasadnienie strategiczne:

• Uzupełnienie deficytu mocy po wyłączeniu kotła węglowego WP120 i dwóch kotłów WR-25
• Budowa nowego niskoemisyjnego układu kogeneracyjnego z turbiną gazową
• Realizacja inwestycji umożliwi pokrycie zapotrzebowania na ciepło w Kielcach

Uzasadnienie strategiczne:

• Realizacja inwestycji umożliwi pokrycie zapotrzebowania na ciepło w Zgierzu po odstawieniu starego kotła węglowego OF-100
• Zmniejszenie emisyjności jednostek wytwórczych w obrębie miasta Zgierz

Uzasadnienie strategiczne:

• Uzupełnienie deficytu mocy po wyłączeniu z eksploatacji starszych kotłów węglowych K1 i K2 umożliwi pokrycie zapotrzebowania na ciepło w Bydgoszczy
• Zmniejszenie emisyjności jednostek wytwórczych w obrębie miasta Bydgoszcz

Nowe kotły są zasilane energią elektryczną wyprodukowaną w gdańskiej elektrociepłowni. Technologia oparta na połączeniu pracy kotłów elektrodowych i olejowych, a docelowo gazowych, umożliwia szybką reakcję na zmienne zapotrzebowanie na ciepło w zakresie mocy od 2,5 do 130 MWt i rozpoczęcie pracy kotłowni w zaledwie kilka minut.

Nowa kotłownia składa się m.in. z dwóch kotłów olejowo-gazowych o mocy 30 MWt każdy oraz dwóch kotłów elektrodowych o mocy 35 MWt każdy. Zastosowanie w gdańskiej elektrociepłowni technologii, jaką są kotły elektrodowe, jest nowatorskim rozwiązaniem w Polsce. Nowe kotły będą zasilane energią elektryczną wyprodukowaną w gdańskiej elektrociepłowni, która dzisiaj wytwarza energię na potrzeby krajowego systemu.

26 maja br. PGE Energia Ciepła Oddział Elektrociepłownia w Rzeszowie podpisała umowę z wykonawcą na zabudowę II linii technologicznej Instalacji Termicznego Przetwarzania z Odzyskiem Energii (ITPOE).

II linia ITPOE zostanie zabudowana w istniejącym budynku i będzie w maksymalnym stopniu wykorzystywać istniejącą infrastrukturę, która powstała przy budowie I linii przetwarzania oddanej do użytku pod koniec 2018 roku. Realizacja ITPOE w Rzeszowie od początku zakładała powstanie dwóch linii technologicznych o łącznej zdolności przetwarzania 180 tys. ton odpadów rocznie. Zgodnie z tymi założeniami zaprojektowany został budynek główny wraz z rozwiązaniami komunikacyjnymi oraz instalacjami pomocniczymi. Aktualna wydajność pierwszej linii wynosi ok. 100 tys. ton odpadów rocznie. Wydajność drugiej linii technologicznej będzie wynosić ok. 80 tys. ton odpadów rocznie.

Zgodnie z podpisaną umową zakończenie prac związanych z zabudową II linii technologicznej w ITPOE planowane jest na IV kwartał 2024 roku.

Rozbudowana instalacja ITPOE będzie nadal przetwarzać odpady pochodzenia komunalnego oraz odzyskiwać z nich energię elektryczną i ciepło dla mieszkańców Rzeszowa przyłączonych do miejskiego systemu ciepłowniczego. Funkcjonująca instalacja przyczynia się do znacznej poprawy warunków środowiskowych poprzez ograniczenie składowania odpadów komunalnych na rzecz ich bieżącego przetwarzania dla celów energetycznych, a także z powodu ograniczenia spalania paliw kopalnych w procesie wytwarzania ciepła.

W fazie przygotowania do realizacji projektów z wykorzystaniem paliwa gazowego są kolejne lokalizacje: EC Gdynia, EC Gdańsk, EC Kraków oraz EC Rzeszów.

Przykładem zrealizowanej, skutecznej transformacji jest zastąpienie elektrociepłowni węglowej gazową w Toruniu. Inwestycja znacznie przyczyniła się do ograniczenia wpływu na środowisko naturalne, równocześnie poprawiając jakość życia lokalnej społeczności.