Rzeczowe aktywa trwałe stanowią najbardziej istotną pozycję aktywów Grupy Kapitałowej PGE. Z uwagi na zmienne otoczenie makroekonomiczne oraz regulacyjne, Grupa Kapitałowa PGE okresowo weryfikuje przesłanki mogące świadczyć o utracie wartości odzyskiwalnej swojego majątku. Grupa Kapitałowa PGE w ocenie sytuacji rynkowej posługuje się zarówno własnymi narzędziami analitycznymi, jak i wsparciem niezależnych ośrodków analitycznych. W poprzednich okresach sprawozdawczych Grupa Kapitałowa PGE dokonywała istotnych odpisów z tytułu utraty wartości aktywów trwałych segmentu Energetyka Konwencjonalna, segmentu Ciepłownictwo oraz segmentu Energetyka Odnawialna. Odpis utworzony w segmencie Energetyka Odnawialna został również w poprzednich okresach w znaczącej części odwrócony.
W pierwszym półroczu 2021 Grupa dokonała analizy przesłanek i zidentyfikowała czynniki, które w istotny sposób mogły przyczynić się do zmiany wartości posiadanych aktywów segmentów Energetyka Konwencjonalna oraz Energetyka Odnawialna. Przeprowadzone testy wykazały brak konieczności dokonania odpisu dla segmentu Energetyka Konwencjonalna oraz konieczność odwrócenia odpisu dla segmentu Energetyka Odnawialna. Analiza przesłanek przeprowadzona dla aktywów segmentu Ciepłownictwo nie wykazały konieczności przeprowadzenia testów.
W czwartym kwartale 2021 roku Grupa ponownie przeanalizowała przesłanki w celu identyfikacji czynników, które mogłyby wpłynąć na zmianę wartości posiadanych aktywów. W przypadku Energetyki Konwencjonalnej oraz Energetyki Odnawialnej nie zidentyfikowano takich czynników. W przypadku segmentu Ciepłownictwo testy na utratę wartości zostały przeprowadzone, ze względu na przyjęcie Planu Dekarbonizacji do roku 2050, którego celem jest wypełnienie wymogów regulacyjnych stawianych przed energetyką oraz utrzymanie w długiej perspektywie obecnego potencjału wytwórczego w celu zaspokojenia potrzeb odbiorców. Przeprowadzone testy wykazały brak konieczności dokonania odpisu dla segmentu Ciepłownictwo.
Analiza przesłanek oraz testy na utratę wartości zostały przygotowane przed atakiem Rosji na Ukrainę i mogącymi stąd wynikać konsekwencjami dla otoczenia makroekonomicznego oraz dla Grupy Kapitałowej PGE. Wpływ wojny rosyjsko-ukraińskiej na Grupę Kapitałową PGE jest opisany w nocie 33.6.2 niniejszego sprawozdania finansowego.
Założenia makroekonomiczne
Główne założenia cenowe tj. ceny energii elektrycznej, uprawnień do emisji CO2, węgla kamiennego, gazu ziemnego oraz założenia dotyczące produkcji z większości instalacji Grupy pochodziły z opracowania przygotowanego przez niezależnego eksperta, z uwzględnieniem szacunków własnych, na bazie aktualnej sytuacji rynkowej dla pierwszego roku prognozy.
Prognozy cen energii elektrycznej zakładają spadek cen w latach 2023-2024 roku w odniesieniu do cen z 2022 roku, a następnie średnioroczny wzrost na poziomie około 6% w latach 2025-2029.
Prognozy cen uprawnień do emisji CO2 zakładają średnioroczny spadek w latach 2023-2025 na poziomie około 4,6% w odniesieniu do roku 2022 oraz średnioroczny wzrost w latach 2026-2029 na poziomie około 12,7%. Dla 2030 roku przewiduje się niewielki spadek w odniesieniu do 2029, a w kolejnych latach stabilne wzrosty o ok. 4% rocznie do 2040 roku.
Prognozy cen węgla kamiennego zakładają średnioroczny wzrost w okresie do 2023-2030 roku na poziomie około 2,5 % w odniesieniu do 2022 roku.
Prognozy cen gazu ziemnego zakładają spadek cen w 2023 roku w stosunku do 2022 roku i utrzymanie się średniorocznych wzrostów cen gazu o około 4,4% rocznie w kolejnych latach.
Prognozy cen praw majątkowych pochodzenia energii zakładają około 12,5% średnioroczny spadek w latach 2023 – 2031 w odniesieniu do 2022 roku, co związane jest ze zmniejszającym się obowiązkiem ich umorzenia.
Prognoza przychodów z rynku mocy dla lat 2022-2026 opiera się na wynikach rozstrzygniętych aukcji głównych i dodatkowych dla tych okresów dostaw z uwzględnieniem mechanizmów wspólnego bilansowania w ramach spółek Grupy Kapitałowej PGE. Prognoza od 2027 roku została opracowana przez zespół ekspertów PGE S.A., na podstawie założeń dotyczących szacowanych przyszłych przepływów dla jednostek wytwórczych bazujących m.in. na wynikach już rozstrzygniętych aukcji oraz prognoz zewnętrznego eksperta. Dla kontraktów jednorocznych z dostawą od 1 lipca 2025 roku, oraz kontraktów wieloletnich zawartych w ramach aukcji dla 2025 roku i kolejnych, obowiązuje kryterium emisyjności 550g CO2/kWh (tzw. EPS 550), co w praktyce wyklucza udział w aukcjach Rynku Mocy wszystkich jednostek węglowych.
Dyspozycyjność jednostek została oszacowana w oparciu o plany remontów z uwzględnieniem statystycznej awaryjności.
W dniu 2 lutego 2021 roku Rada Ministrów zatwierdziła „Politykę Energetyczną Polski do 2040 roku”. PEP stanowi wizję Polski w zakresie transformacji energetycznej, ukazując m.in. zakładaną strukturę jednostek wytwarzających energię elektryczną. Zgodnie z Polityką zwiększany ma być udział jednostek nisko- i zeroemisyjnych, a zmniejszany udział jednostek węglowych.
Kwestie klimatyczne
Tempo transformacji energetycznej i trendy zakładane w PEP 2040 w ostatnim okresie uległy znaczącemu przyspieszeniu i wzmocnieniu. W lipcu 2021 roku Komisja Europejska opublikowała pakiet legislacyjny Fit for 55, zmierzający m.in. do osiągnięcia redukcji emisji gazów cieplarnianych w UE o 55% (poprzednio 40%) do 2030 roku w stosunku do roku 1990. Zgodnie z oczekiwaniami uczestników rynku, ujęta w pakiecie reforma systemu EU ETS powinna skutkować znaczącym wzrostem poziomu cen uprawnień do emisji CO2, co w praktyce nastąpiło już w 2021 roku. W efekcie obecny poziom cen uprawnień do emisji CO2 znacznie odbiega od założeń PEP 2040. Kolejnym istotnym elementem, który mocno odbiega od założeń Polityki, jest dynamiczny przyrost mocy fotowoltaicznych na skutek funkcjonowania licznych programów dofinansowania, systemu opustowego dla prosumentów oraz aukcji OZE. W efekcie poziom mocy zainstalowanej zakładany na rok 2030 został już osiągnięty.
Na potrzeby testów na utratę wartości aktywów trwałych, Grupa Kapitałowa PGE przyjmuje założenia opracowane przez niezależny ośrodek analityczny, które uwzględniają aktualną sytuację regulacyjną i rynkową. Przyszłe zmiany na rynku energii elektrycznej mogą odbiegać od przyjętych obecnie założeń, co może doprowadzić do istotnych zmian sytuacji finansowej oraz wyników finansowych Grupy PGE. Zostaną one ujęte w przyszłych sprawozdaniach finansowych.