3.2 Opis założeń dla segmentu Ciepłownictwo

W poprzednich okresach sprawozdawczych Grupa Kapitałowa PGE dokonywała istotnych odpisów z tytułu utraty wartości aktywów trwałych segmentu Ciepłownictwo. W IV kwartale Grupa dokonała analizy przesłanek i zidentyfikowała czynniki, które w istotny sposób mogły przyczynić się do zmiany wartości posiadanych aktywów i konieczność przeprowadzenia testów na uratę wartości aktywów trwałych.

Kwestie klimatyczne

W październiku 2021 roku, dla segmentu Ciepłownictwo został przyjęty w ramach GK PGE Plan Dekarbonizacji do roku 2050, którego celem jest wypełnienie wymogów regulacyjnych stawianych przed energetyką oraz utrzymanie w długiej perspektywie obecnego potencjału wytwórczego w celu zaspokojenia potrzeb odbiorców. Plan dekarbonizacji stanowi operacjonalizację celów określonych bezpośrednio w strategii GK PGE oraz w planie wdrożenia strategii w segmencie Ciepłownictwo. Plan określa lokalizacje, w których zostanie przeprowadzona transformacja majątku produkcyjnego, harmonogram głównych działań, planowane nakłady oraz efekty. Transformacja mocy wytwórczych poprzez zastosowanie nowych nisko- lub zeroemisyjnych jednostek wytwórczych planowana jest w perspektywie do 2030 roku, a neutralność klimatyczna w perspektywie do 2050 roku.

Pozostałe uwarunkowania

Testy na utratę wartości aktywów trwałych zostały przeprowadzone na dzień 31 grudnia 2021 roku w odniesieniu do ośrodków wypracowujących środki pieniężne poprzez ustalenie ich wartości odzyskiwalnej. Określenie wartości godziwej dla bardzo dużych grup aktywów, dla których nie ma aktywnego rynku i mało jest porównywalnych transakcji, jest w praktyce bardzo trudne. W przypadku całych elektrowni i elektrociepłowni, dla których należy określić wartość na lokalnym rynku, nie istnieją obserwowalne wartości godziwe. W związku z powyższym, wartość odzyskiwalna analizowanych aktywów została ustalona w oparciu o oszacowanie ich wartości użytkowej metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych netto na podstawie projekcji finansowych przygotowanych na okres od 2022 do końca 2030 roku. Zdaniem Grupy przyjęcie projekcji finansowych dłuższych niż pięcioletnie jest zasadne ze względu na istotny i długoterminowy wpływ szacowanych zmian w otoczeniu regulacyjnym. Dzięki przyjęciu dłuższych projekcji wartość odzyskiwalna może być oszacowana bardziej rzetelnie. Dla jednostek wytwórczych, których zakładany okres ekonomicznej użyteczności wykracza poza rok 2030 określono wartość rezydualną na pozostały czas eksploatacji.

Rynek energetyczny, a w szczególności rynek ciepłowniczy, jest w Polce rynkiem regulowanym i jako taki podlega wielu przepisom i nie może być swobodnie kształtowany jedynie w oparciu o decyzje biznesowe. Prawo energetyczne w swoich celach ma m.in. podejmowanie skutecznych działań regulacyjnych zmierzających do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego. Oznacza to, że otoczenie regulacyjne zmierza do stabilnego działania dostawców ciepła na danym terenie tak by zaspokoić w perspektywie długoterminowej potrzeby odbiorców. Zgodnie z przepisami ustawy – prawo energetyczne – Prezes URE może nawet w skrajnych przypadkach nakazać przedsiębiorstwu energetycznemu, prowadzenie działalności objętej koncesją (przez okres nie dłuższy niż 2 lata), jeżeli wymaga tego interes społeczny. Jeżeli taka działalność przynosi stratę, przedsiębiorstwu energetycznemu należy się pokrycie strat od Skarbu Państwa.

W związku z powyższym Grupa nie zakłada skończonego okresu życia CGU z uwagi na otoczenie regulacyjne, które ogranicza możliwość zaprzestania działalności. Z uwagi na powyższe w testach na utratę wartości założono kontynuowanie działalności (w postaci wartości rezydualnej), przy zachowaniu nakładów na poziomie odtworzeniowym, w długiej perspektywie z uwagi m.in na interes społeczny w postaci zapewniana dostaw ciepła. W odniesieniu do aktywów wytwórczych objętych Planem Dekarbonizacji inwestycje o charakterze odtworzeniowym dotyczą transformacji mocy wytwórczych (na aktywa zasilane gazem) poprzez zastosowanie nowych nisko- lub zeroemisyjnych jednostek wytwórczych, co oznacza, że środki pieniężne generowane przez te aktywa uwzględniane są w testach na utratę wartości.

Założenia szczegółowe segmentu

Poniżej przedstawiono kluczowe założenia wpływające na oszacowanie wartości użytkowej testowanych CGU:

• uznanie za odrębne CGU poszczególnych oddziałów spółki PGE EC A. tj. Oddziału nr 1 w Krakowie (Elektrociepłownia Kraków), Oddziału Wybrzeże (Elektrociepłownia Gdańsk, Elektrociepłownia Gdynia), Oddziału w Rzeszowie (Elektrociepłownia Rzeszów), Oddziału w Lublinie (Elektrociepłownia w Lublinie Wrotków), Oddziału w Bydgoszczy (Elektrociepłownia Bydgoszcz I, Elektrociepłownia Bydgoszcz II), Oddziału w Gorzowie Wielkopolskim (Elektrociepłownia w Gorzowie Wielkopolskim), Oddziału w Zgierzu (Elektrociepłownia w Zgierzu), Oddziału w Kielcach   (Elektrociepłownia w Kielcach), Oddziału Szczecin (Elektrociepłownia w Szczecinie, Elektrociepłownia w Pomorzanach, sieć ciepłownicza w Gryfinie);
• uznanie za jedno CGU trzech zakładów produkcyjnych wchodzących w skład spółki KOGENERACJA Elektrociepłowni Wrocław, Elektrociepłowni Czechnica oraz Elektrociepłowni Zawidawie;
• dla okresu od 2022 roku założono, iż wytwórcy z GK PGE nie uzyskują przydziałów bezpłatnych uprawnień CO2 na produkcję energii elektrycznej;
• uwzględnienie przydziału darmowych uprawnień do emisji CO2 w okresie 2022-2030 dla ciepłownictwa systemowego i wysokosprawnej kogeneracji. Przydział bezpłatnych uprawnień na ciepło od roku 2022 do 2030 reguluje dyrektywa unijna 2018/410 z dnia 14 marca 2018 roku zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu wzmocnienia efektywnych pod względem kosztów redukcji emisji oraz inwestycji niskoemisyjnych i decyzję (UE) 2015/1814. Kolejną regulacją precyzującą przydział bezpłatnych uprawnień do emisji jest rozporządzenie delegowane Komisji (UE) z 9 grudnia 2018 roku w sprawie ustanowienia przejściowych zasad dotyczących zharmonizowanego przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji w całej Unii na podstawie art. 10a dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (tzw. FAR – Free Allocation Rules) (weszło w życie 28 lutego2019 roku – wersja polska z 27 lutego 2019 roku). Dyrektywa znalazła swoje odzwierciedlenie w znowelizowanej ustawie z dnia 4 lipca 2019 roku o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych Na mocy art. 10 a dyrektywy, państwa członkowskie mogą ubiegać się o przydział bezpłatnych uprawnień do emisji na ciepło w wysokości 30% w okresie od 2022 do 2030, przy czym wartość 30% odnosi się do benchmarku gazowego i dostaw ciepła na potrzeby komunalne;
• przyjęcie założenia dla elektrociepłowni, iż w okresie rezydualnym istnieje wsparcie z rynku mocy lub jego ekwiwalent;
• uwzględnienie systemu wsparcia dla wysokosprawnej kogeneracji w horyzoncie prognoz oraz okresie rezydualnym: dla istniejących jednostek założono wsparcie w zakresie premii gwarantowanej oraz, w przypadku spełnienia warunku luki finansowej, premii gwarantowanej indywidualnej, dla nowych jednostek gazowych założono przyznanie premii kogeneracyjnej;
• utrzymanie zdolności produkcyjnych w wyniku prowadzenia inwestycji o charakterze Dla aktywów wytwórczy, dla których podjęto działania zmierzające do realizacji Planu Dekarbonizacji, nakłady o charakterze odtworzeniowym oznaczają transformację majątku produkcyjnego na aktywa zasilane gazem. Plan dekarbonizacji dotyczy następujących lokalizacji: Kraków, Gdańsk, Gdynia, Wrocław, Bydgoszcz, Kielce, Zgierz;
• uwzględnienie inwestycji rozwojowych, dla projektów o wysokim poziomie zaawansowaniu, min. ujęcie w zatwierdzonym planie inwestycyjnym Spółki
• uwzględnienie inwestycji rozwojowych, dla projektów o wysokim poziomie zaawansowaniu, min. ujęcie w zatwierdzonym planie inwestycyjnym Spółki;
• przyjęcie skorygowanego średniego ważonego kosztu kapitału po opodatkowaniu w okresie projekcji na poziomie 6,56%.

Na dzień 31 grudnia 2021 roku wartość testowanych rzeczowych aktywów trwałych segmentu Ciepłownictwo wyniosła 4.905 mln PLN., a wartość firmy 189 mln PLN. W wyniku przeprowadzonego testu na utratę wartości aktywów, Spółka oszacowała wartość użytkową testowanych aktywów w wysokości 18.585 mln PLN, w związku z czym stwierdziła brak konieczności ujęcia bądź rozwiązania odpisów aktualizujących wartość tych aktywów.

Analiza wrażliwości

Zgodnie z MSR 36, Grupa przeprowadziła analizę wrażliwości dla jednostek wytwórczych segmentu Ciepłownictwo.

Poniżej przedstawiono wpływ zmiany kluczowych założeń na wysokość wartość użytkową aktywów na dzień 31 grudnia 2021 roku dla segmentu Ciepłownictwo.

Spadek ceny energii elektrycznej o 1% spowodowałby zmniejszenie wartości użytkowej aktywów o 0,2 mld PLN.

Wzrost WACC o 0,5 punktu procentowego spowodowałby zmniejszenie wartości użytkowej aktywów o 2,7 mld PLN.